(Skreślił Dr. Łuniewski z Warty)
Oprócz lekarzy wolnopraktykujących, którzy osiadać mogą gdzie im się podoba, (obowiązani są tylko zarejestrować się w gubernialnym Urzędzie lekarskim) prawie wszystkie miasteczka i niektóre osady posiadają swoich lekarzy miejskich.
Lekarze miejscy otrzymują stałą pensję roczną (około 200 rb). Obowiązki ich polegają na:
- dozorze sanitarnym (opiniowanie o produktach spożywczych, higiena mieszkań, ulic etc.)
- na udzielaniu bezpłatnie lub taniej pomocy lekarskiej biednym mieszkańcom. Każdy powiat ma lekarza powiatowego. Kompetencja lekarzy powiatowych obejmuje:
- czynności sądowo i policyjno lekarskie ważniejsze (autopsja, ekshumacja, ekspertyza)
- zapobieganie epidemiom w granicach powiatu (dezynfekcja, kwarantanna e. t. c)
- kontrolę aptek,
- badanie rekrutów.
Zakłady lecznicze posiadają swoich lekarzy szpitalnych. Więzienia, fabryki i t. p. większe skupienia ludzkie mają lekarzy więziennych, fabrycznych etc.
Władzę gubernialną lekarską stanowi t. zw. „Wydział lekarski Urzędu gubernialnego” znajdujący się pod przewodnictwem ogólnemu gubernatora, Stan lekarski w „Wydziale* reprezentuje t. zw. inspektor lekarski, którego kompetencje w ogólnych zarysach odpowiadają kompetencjom lekarzy powiatowych z tą różnicą, iż inspektor lekarski interweniuje w sprawach ważniejszych i jest jakby instancją apelacyjna.
Wydział lekarski prowadzi nadto rejestracje wszystkich lekarzy praktykujących w guberni i kontroluje ich dowody naukowe, rewiduje apteki, udziela pozwoleń na zakładanie składów aptecznych itp.
Urząd Wydziału lekarskiego składają oprócz inspektora jeszcze pomocnik jego (lekarz), asesor farmacji (aptekarz) i gubernialny lekarz weterynarii.
Źródło:
Przewodnik Po Guberni Kaliskiej L.V Jacques, Stanisław Graeve
