Steamalmanac

Rolnictwo w guberni kaliskiej stało na wysokim poziomie. Większość gruntów miała glebę żytnią, miejscami gliniasta (pow. Sieradzki) lub kamienistą (Szadek-Uniejów). Lekkie piaski zdarzały się na większych przestrzeniach w powiecie wieluńskim i sieradzkim. Obszerniejsze łąki występowały w powiecie łęczyckim, tureckim i kolskim. Przestrzeń leśnia zajmowała 17 % powierzchni guberni największa ilość lasów wysterowała w powiecie wieluńskim. Rolnictwo podlegało Głównemu Zarządowi rolnictwa i urządzeń gruntów w Petersburgu.

Prócz większych posiadłości w guberni było kilka majoratów i towrzonych na mocy Ukazu Najwyższego 1835 roku i nadawanych wyższym dostojnikom państwowym.

Było 5 kategorii włościan i gruntów przez nich posiadanych:

1. Królewszczyzny – wioski w obrębie majątków do królów polskich należących. Włościanie ci byli w pierwszej połowie XIX wieku zostali zwolnieni z pańszczyzny. Wioski te zaliczano do najzamożniejszych
2. Ukazowe nadane na własność włościanom. Ukazem z dnia 2 marca (19 lutego) 1884 roku wraz z prawami serwitutowemu. Grunty te mogli kupować tylko włościanie
3. Poduchowne należące dawniej do kościołów, parafii, klasztorów lub osób duchownych na mocy ukazu 1866 roku nadane na własność żołnierzom pochodzącym ze stanu włościańskiego
4. Bankowe nabyte przez banki od włościan lub większych posiadaczy ziemskich
5. Kolonialne nabyte przez drobnych posiadaczy rolnych od właścicieli folwarków rozparcelowanych. Grunty mogą nabyć tylko włościanie a podatek płacone były według taryfy i norm dla gruntów dworskich ustanowione

Hodowla bydła:

Pierwotnie hodowla bydła w kraju nie była zorganizowana dopiero po przybyciu niemieckich kolonistów po rozbiorach doprowadziło do zmian. Pod koniec XIX wieku powstały w kraju różne związki hodowlane ograniczając działalność do swojego okręgu takie jak:

1. Centralne Towarzystwo Rolnicze (Erywańska 16)
2. Związek Warszawsko Siedlecki
3. Związek Lubelski
4. Związek Piotrowsko Kaliski z pierwotną siedzibą w Sieradzu do 1907 roku działął na terenie guberni kaliskiej. Pierwotnie temu oddziałowi podlegały wszystkie zarodne obory. Po czym ograniczył kontrolę do obór bydła nizinnego i przybrał nazwę „Piotrowsko-Kaliski Związek hodowców pstrego bydła nizinnego”

Do związku należało 37 majątków ziemskich z oborami. Do najwybitniejszych obór bydła zaliczano obory w majątkach:

1. Brudzyn
2. Góra Bałdrzychowska
3. Gosławice
4. Kobierzycko
5. Łęka
6. Noków
7. Cienin

Spis właścicieli obór w guberni Kaliskiej należących do związku:

1. Bronikowski Alojzy — Łęka — Piątek
2. Czarnowski Kazimierz — Prusinowice — Szadek
3. Golcz Józef — Ratyń — Konin
4. Karczewski Witold — Cienin — Słupca
5. Kożuchowski Ignacy — Brudzyń — Turek
6. Hrabia Kwilecki Kazimierz — Gosławice — Konin
7. Leśmierz towarzystwo akcyjne — Lesmierz — Łęczca
8. Mrowiński Stefan — Góra Bałdrzychowska — Podębice
9. Otto Zygmunt — Węglewice — Łęczyca
10. Prądzyński Stanisław —- Kościerzyn — Sieradz
11. Puławski Tadeusz Dąbrowa Sieradz
12. Radoński Feliks — Kobierzycko — Sieradz
13. Siemiątkowski Antoni — Wojsławice — Zduńska Wola
14. Wajgt Edmund — Nosków — Kalisz
15. Wajl Walery — Skęczniew — Dobra
16. Werner Adolf — Karsznice — Łęczyca

Hodowla Owiec

Z początkiem wieku hodowla owiec przynosiła duże zyski jednak z końcem XIX wieku produkcja wełny drastycznie się zmniejszała. Przyczynami było przejcie hodowców do hodowli była rogatego, ponieważ ceny zakupu pastwisk były za drogie spowodowane to było parcelacja działek rolnych oraz przejście gospodarstw wiejskich na gospodarstwa bez-inwentarzowe.

Owczarnie

1. Gosławice — Konin — hrabia Kwilecki — Kierownik Klepaczewski
2. Jarantów—- Stawiszyn — Radoński Stanisław — Eliaszewicz
3. Kobierzycko — Radoński Feliks — Eliaszewicz
4. Zbiersk — Stawiszyn — Spółka obywateli ziemskich — kierownik Heine

Źródło:

Przewodnik Po Guberni Kaliskiej L.V Jacques,  Stanisław Graeve