Biografie

Osoby związane z XIX wiecznym Sieradzem

M. Kempiński Kaliszanin

Maksymilian Kempiński

Pochodził z zamożnej rodziny żydowskiej, która w XIX wieku osiedliła się na terenie Sieradza. Dziadek Maksymiliana prowadził zakład śrutu w mieście. Jako korespondent zadebiutował w 1873 roku w „Opiekunie domowym”, pisywał do „Gazety Polskiej”, „Kaliszanina“. W swoich korespondencjach pisał o wszystkich, zagadnieniach związanych z życiem miasta np. zamieszczał recenzje występów trup teatralnych, przedstawień amatorskich i koncertów. Był orędownikiem i członkiem Ochotniczej Straży Ogniowej w Sieradzu oraz wspierał idee powstania OSO w Zduńskiej Woli. Korespondencje mówiły o szkolnictwie, działalności instytucji dobroczynnych, stanie przemysłu i rzemiosła.


Niektóre z publikacji:

  • O potrzebie i użyteczności ochotniczych straży po wsiach i miastach, „Kalendarz dla ogółu
  • Słówko dla moich postępowych braci w Izraelu 1879Kaliszanin
  • Opis więzienia karnego w Sieradzu, „Kaliszanin
  • Opis powiatu sieradzkiego pod względem rolniczym, przemysłowym i handlowym za rok 1875, „Kaliszanin
  • Sprawozdanie z działalności sadu gminnego złoczewskiego od początku istnienia do 1 IV 1878 roku, “Kaliszanin”
  • Artykuły dla „Słownika Królestwa Polskiego”
  • Odczyt „O fanatyzmie od najdawniejszych do najnowszych czasów”, „O wrażeniach fizjonomicznych


W 1878 roku opuszcza Sieradz, mieszka w Kaliszu i Warszawie, po czym emigruje do USA. W latach 1905-1909 pisuje do „Kuriera Kaliskiego” i „Gazety Kaliskiej”, w której pisywał o życiu w Ameryce.

Leopold Janikowski

Leopold Janikowski
Leopold Janikowski

Podróżnik i badacz Afryki spędził swoją młodość w Sieradzu. Uczęszczał do Szkoły Powiatowej w Sieradzu oraz do gimnazjum w Kaliszu. Pracował w dziale metrologicznym warszawskiego obserwatorium astronomicznego. Brał udział w wyprawie afrykańskiej Stefana Rogozińskiego. Podczas wyprawy zbierał okazy flory i fauny oraz przedmioty etnograficzne, oraz pisywał artykuły o przebiegu ekspedycji dla prasy. W 1887 roku po raz kolejny brał udział w ekspedycji do Afryki, gdzie zbierał kolekcje etnograficzne.

Wraz z S. Jastrzębskim zorganizował stałą kolekcję etnograficzną w Warszawie. W latach 1900-1932 był sekretarzem, wicedyrektorem i dyrektorem Muzeum Przemysłu i rolnictwa w Warszawie. Wydawał wspomnienia w formie książce „W dżungli Afryki”.

Maksymilian Fajans

Litografia Maxymiljana Fajans
Litografia Maxymiljana Fajans

Polski litograf, fotograf i rysownik żydowskiego pochodzenia urodził się w Sieradzu. Był synem kupca Hermana i Leontyny Kon. Uczęszczał do Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie oraz w Paryżu. W 1853 roku otworzył Zakład Artystyczno-Litograficzny w Warszawie. Zakład zajmował się drukowaniem ilustracji do publikacji, druków użytkowych, druków o charakterze religijnym.


W zakładzie wydane zostały m.in.:

  • Wzory sztuki średniowiecznej
  • Kwiaty i poezje
  • Karola X. Gustawa króla szwedzkiego trofea i sprzęty stołu zdobyte przez Stefana Czarneckiego
  • Album widoków historycznych Polski Napoleona Ordy


W 1860 roku zakład zmienił nazwę na Zakład Artystyczno-Litograficzny i Fotograficzny rozszerzył działalność o fotografię portretową, zdjęcia w plenerze oraz reprodukcje dzieł sztuki.

Marceli Nencki

Nauka

  • Gimnazjum w Piotrkowie
  • Studia w Krakowie  (przerwane z powodu powstania)
  • Wydział filozoficzny Uniwersytet w Jenie
  • Wydział Filozoficzny i filologiczny Uniwersytet w Berlinie
  • Medycyna Berlin

Prace:

  • Utlenianie związków aromatycznych w organizmie zwierzęcym
Marceli Nencki
Marceli Nencki

W młodości bierze udział w powstaniu styczniowym, po klęsce powstania emigruje do Jeny, po czym przenosi się do Berlina. Od 1872 roku Nencki przebywa w Brnie, gdzie pracuje w Instytucie Patologicznym jako asystent.

W 1876 rok powstaje specjalnie dla niego jako pierwsza w Europie katedra Chemii Fizjologicznej Wydziału Lekarskiego. Od 1891 roku przebywa w Petersburgu.


Nencki był twórca chemii drobnoustrojowej i pionierem nowoczesnej fizjologii. Prowadził studia nad biologią chorób wywołanych przez drobnoustroje. Łącznie ogłosił 174 praca, Zostały one wydane w 1905 roku pt „Opera omnia”.

Był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności i doktorem honorowym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Współpracował z wieloma czasopismami polskimi takimi jak „Gazeta Lekarka”, „Pamiętniki Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego”, „Kronika lekarska”, „Kosmos”.

Prócz wyżej wymienionych zainteresowań żywo interesował się chorobami wątroby, alkoholizmem, higieną i dezynfekcją mieszkań oraz reforma studiów farmaceutycznych. Pochowany na cmentarzu ewangelicko-reformatorskim w Warszawie.

Źródło:

Na Sieradzkich Szlakach 2/1986, Maksymilian Kempiński – dziewiętnastowieczny korespondent czasopism z Sieradza, Andrzej Tomaszewicz

Raptularz Sieradzki, Związki Leopolda Janikowskiego z Sieradza, Andrzej Tomaszewicz

Wikipedia

Biografie Sieradzkie nr 9, Ryszard Łodziński

Obrazy

Kaliszanin nr 10 20 stycznia (1 lutego) 1878 r.

Wikipedia

Album widoków historycznych Polski Napoleona Ordy

Przemówienie Władysława Lepperta na posiedzeniu Sekcjyi Chemicznej dnia 19 października 1901 r. , Druk Warszawskiego Towarzystwa Akcyjnego Artystyczno-wydawniczego 1901

signature

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *