XIX wiek to nie tylko wiek pary wynalazków, zaborów i powstań. XIX wiek to także okres wielkiego małego człowieka zwanego “Małym Kapralem”, który porwał miliony ludzi w Europie i dzięki niemu wartości rewolucji Francuskiej ‘ Liberté, égalité, fraternité ‘ popłynęły w świat. Los chciał, że losy Polski i odzyskania niepodległości związały się z z losem Francji i Napoleona. Hymnem Polski jest tak zwana “Pieśń Legionów Polskich we Włoszech” stworzona przez Jana Wybickiego. W 1806 roku wybuchło udane powstanie wielkopolskie. Duże ośrodki powstańcze mieściły się w Kaliszu i Koninie. Poniżej zamieszam miejsca związane z Napoleonem w Wielkopolsce.
| Miejsowośc | Gmina | Informacje |
| Bolechowo | Czerwonak | drewniany krzyż zwany krzyżem napoleońskim upamiętniający miejsce śmierci żołnierzy napoleońskich – stoi przy drodze Poznań-Murowana Goślina; Brodnica |
| Brodnica | Brodnica | przy neogotyckim kościele z 1870 roku znajduje się pusty grób Józefa Wybickiego z 1880 roku (prochy znajdują się w kościele św. Wojciecha w Poznaniu); w kościele znajduje się epitafium rodziny Chłapowskich z 1919 roku; w eklektycznym dworze z 1880 roku popiersie Józefa Wybickiego; |
| Bytyń | Kaźmierz | Karczma Napoleona, miejsce spotkań Napoleona z generałem Janem Henrykiem Dąbrowskim w 1806 roku |
| Gaj Wielki | Kaźmierz | miejsce, w którym wielkopolska delegacja uroczyście powitała cesarza Napoleona; |
| Glinno | Suchy Las | neogotyckie mauzoleum Franciszka Douchy, uczestnika wojen napoleońskich; |
| Gutowo Wielkie | Września | do wsi prowadzi polna droga zwana „napoleonką” na pamiątkę przemarszu wojsk napoleońskich; |
| Jarosławiec | Środa Wielkopolska | dworek pochodzący z 1802 roku tzw. „Napoleonka”; |
| Kalisz | W okresie Księstwa Warszawskiego siedziba departamentu. -klasztor oo. reformatów – miejsce zakwaterowania w 1806 roku żołnierzy francuskich; -miejsce powstania dzięki gen. Józefowi Zajączkowi II Legii Kaliskiej; -tu przybył w 1807 roku Hieronim Bonaparte na czele wojsk bawarskich, a później generał Quidinot z wojskami francuskimi. Do Kalisza wszedł 8 pułk Księstwa Warszawskiego z komendantem Cyprianem Godebskim; -w mieście gościł książę Józef Poniatowski, generał Henryk Dąbrowski, generałowie i marszałkowie napoleońscy; -w 1812 roku, w czasie odwrotu spod Moskwy, przez Kalisz przemaszerowały wojska napoleońskie – m. in. legia polska z księciem Józefem Poniatowskim; -w 1812 roku w klasztorze pobernardyńskim urządzono szpital, przed klasztorem, obecnie kościołem Jezuitów pw. Nawiedzenia NMP zachowała się kolumna z krucyfiksem na szczycie, zwana obeliskiem Napoleona; wzniesiona przez Francuzów upamiętnia zmarłych tu 300 żołnierzy francuskich i bawarskich; -w Kaliszu w 1813 roku miał miejsce zjazd monarchów – Aleksandra I i króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III, na którym doszło do porozumienia przeciwko Napoleonowi; | |
| Kobylepole | na zaproszenie pułkownika Stanisław Mycielskiego cesarz wziął udział w chrzcinach jego córki; | |
| Konarzewo | Dopiewo | odpowiadając na wyrażoną przez cesarza chęć zobaczenia polskiego dworu, Ksawery Działyński zaprosił Napoleona do swojego majątku w Konarzewie. Powstały w XVII wieku pałac do dziś zachował swoje późnorenesansowe formy i ciekawe dekoracje; |
| Kórnik | Kórnik | zachowane rękopisy cesarza Napoleona Bonaparte; |
| Manieczki | Brodnica | -od 1781 roku własność Józefa Wybickiego, współtwórcy i oficera legionów włoskich, twórcy hymnu narodowego; -we wzniesionym w 1894 roku dworze od 1978 roku mieści się Muzeum Józefa Wybickiego, w okalającym dwór parku znajduje się głaz z jego popiersiem; -na skraju parku kaplica – rotunda z 1786 roku, ufundowana przez Wybickiego; |
| Morasko | od 1825 do 1859 roku własność Francuza Franciszka Douchy, uczestnika walk napoleońskich; | |
| Margońska Wieś | Margonin | -w 1773 roku w dworskiej kaplicy ślub brał ze swoją pierwszą żoną Józef Wybicki; -w wieży pałacowej w 1989 roku powstała Izba Pamięci poświęcona Józefowi Wybickiemu; -przed pałacem znajduje się głaz – pomnik z pamiątkowym napisem powstałym w 1997 roku na 200-lecie powstania „Mazurka Dąbrowskiego”; Mosina -w latach 1807 i 1812 przejeżdżał tędy cesarz Napoleon w drodze do Drezna i przed wyprawą na Moskwę; |
| Niegolewo | Opalenica | własność Andrzeja Niegolewskiego, uczestnika słynnej szarży w wąwozie Somossiera; |
| Opatówek | Opatówek | własność gen. Józefa Zajączka (uczestnika powstania kościuszkowskiego i wojen napoleońskich, namiestnika Królestwa Polskiego) nadana w 1807 roku przez cesarza Napoleona, miejsce pochówku generała; |
| Osowa Góra | Mosina | po stronie zachodniej Moreny Pożegowskiej bije źródło nazwane „studnią Napoleona”; |
| Owińska | Czerwonak | w 1806 roku Napoleon gościł w klasztorze cysterskim; |
| Poznań | -Napoleon przybył do Poznania 27 listopada 1806 roku i zamieszkał w d. Collegium Jezuitów, które pełniło funkcje cesarskiej rezydencji przez blisko trzy tygodnie; -30 listopada cesarz w Farze uczestniczył w sumie; -2 grudnia, w rocznicę koronacji cesarza odbyło się uroczyste nabożeństwo w Farze; -tegoż dnia w Teatrze Miejskim odbył się bal; -11 grudnia w Sali Redutowej Hotelu Saskiego przy ul. Wrocławskiej 25 Napoleon podpisał traktat pokojowy między Francją a Saksonią; -w lipcu 1807 roku Napoleon gościł przez parę godzin w Poznaniu w drodze do Drezna; -w maju 1812 roku Napoleon przybył do Poznania na cztery dni; -cesarz dokonał przeglądu wojsk na Placu Działowym; -wziął udział we mszy w Farze; -w sali Wielkiego Refektarza d. klasztoru jezuitów odbyło się przyjęcie na cześć Napoleona; -12 grudnia 1812 roku Napoleon przejeżdżał przez miasto potajemnie; -w gotyckim kościele św. Wojciecha, w Krypcie Zasłużonych spoczywają szczątki m. in. Józefa Wybickiego, Andrzeja Niegolewskiego, Antoniego Kosińskiego oraz urna z sercem generała Jana Henryka Dąbrowskiego; -w czasie pobytu w Poznaniu cesarz robił wycieczki konne w towarzystwie generałów francuskich i młodzieży polskiej. Napoleon oglądał okolic m. in. Swarzędza, jego trasa wiodła przez Naramowice, Winiary, Umultowo, Nową Wieś Górną do Radojewa; | |
| Rąbiń | Krzywiń | -przy romańsko-gotyckim kościele pochowany jest gen Dezydery Chłapowski, jego rodzina oraz szwagierka – Wielka Księżna Łowicka, żona księcia Konstantego; |
| Sędzimirowice | Błaszki | -rzeźby przedstawiające m. in. Fryderyka Chopina, Tadeusza Kościuszkę, Juliusza Słowackiego i cesarza Napoleona zdobiące czterokolumnowy portyk dworu z początku XIX wieku; |
| Ślesin | Ślesin | Łuk Triumfalny cesarza Napoleona z orłem napoleońskim na szczycie, wzniesiony przez mieszkańców na cześć Napoleona, wznosi się przy wylocie szosy w kierunku Sompolna; |
| Śrem | pomnik Józefa Wybickiego wzniesiony w 1981 roku przed ratuszem pochodzącym z połowy XIX wieku; | |
| Targowa Górka | Nekla | w latach 1812-1823 miejsce zamieszkania generała Antoniego „Amilklara” Kosińskiego, uczestnika wojen napoleońskich, współtwórcy legionów polskich we Włoszech (prochy generała spoczywają w kościele św. Wojciecha w Poznaniu); |
| Turew | Kościan | własność rodziny Chłapowskich i miejsce urodzenia w 1788 roku generała Dezyderego Chłapowskiego; -w neogotyckiej kaplicy NMP Niepokalanie Poczętej znajdują się dwie tablice rodziny Chłapowskich; |
| Wełna | Rogoźno | w drewnianym kościele Podwyższenia Krzyża Świętego z 1727 roku Józef Wybicki zawarł małżeństwo ze swoją drugą żoną; |
| Winna Góra | Środa Wielkopolska | od 1807 roku własność gen. Jana Henryka Dąbrowskiego nadana przez cesarza Napoleona; -w dworze urządzone przez generała mauzoleum – panteon z licznymi pamiątkami po Napoleonie; -w dobudowanej z inicjatywy PTPN w 1863 roku do kościoła kaplicy, znajduje się sarkofag z ciałem gen. Dąbrowskiego, w niszy popiersie generała i tarcza z napisem „Jeszcze Polska nie zginęła…”; -w parku, na wyspie pomnik z urną z sercem Stanisława Chłapowskiego; |
Źródło:
autor: ZIECIU link: forum.ioh.pl
