Powiat Kaliski utworzony w 1867 roku graniczył od północy z powiatem słupeckim i konińskim na wschód z tureckim na południe z sieradzkim i wieluńskim na zachodzie z Księstwem Poznańskim. Powierzchnia powiatu przedstawiała płaską nizinę z lekkim wzniesieniem w okolicach Kalisza, Opatówka, Koźminka. Gleba urodzajna, lasy wyniszczone, Główna rzeką była Prosna. Gęste zaludnienie i bliskość granicy oraz względnie dogodna komunikacja ułatwiała zbyt produktów rolnych. Sady owocowe zajmowały dużą powierzchnię, przemysł fabryczny słabo rozwinięty.
Browary:
Miejsce | Przedsiębiorca | Uwagi |
Kalisz | Kazimiersz Weigt | |
Winiary | N. Schlosser | |
Winiary | Szczepańska | |
Wyroby Cementowe
Miejsce | Przedsiębiorca | Uwagi |
Kalisz | Władysław Bechciński | Dachówki, cegły, schody, rury, cembrowiny |
Kalisz | L.S Dobrzyniecki | Posadzki inkrustowane, dachówki, rury
|
Kalisz | Alfred Piebinger | Wyroby z granitu, marmuru, cementu |
Kalisz | I. Sikorski | roboty mozaikowe i betonowe |
Dębsko | Stefan Grabski | dachówka żłobkowana, cembowiny |
Cegielnie:
Miejsce | Przedsiębiorca | Uwagi |
Czaszki | R. | |
Czaszki | H. Młodecki | piec hoffmanowski |
Dobrzec M. | A.Wejgand | |
Dobrzec M. | Jakub Silberstein | |
Kamionna | | glinka zwykła ceramiczna |
Majków | P. Karśnicki i spółka | piec hoffmanowski |
Rypinek | M. Koczorowski | |
Rypinek | M. Machowski i spółka | |
Staw | W. Niemojewski | |
Wyroby Ceramiczne
Miejsce | Przedsiębiorca | Uwagi |
Kalisz | Auerbach i Silberstein | piece kaflowe, wazony gliniane |
Drukarnie i litografie
Miejsce | Przedsiębiorca | Uwagi |
Kalisz | K.W Hindermith | drukarnia i litografia |
Kalisz | Józef Radwan | drukarnia |
Kalisz | Z. Czerwińska | drukarnia |
Kalisz (pl. św. Józefa) | Stan Danielewicz | drukarnia |
Kalisz | Jakub Kohn | drukarnia i litografia |
Kalisz | N.S Kohn | drukarnia i litografia |
Kalisz | Józef Szwarcman | drukarnia i litografia |
Gorzelnie
Miejsce | Przedsiębiorca | Uwagi |
Chodubki | Synowie Fogla | |
Marchwacz | Wacław Niemowjewski | |
Radliczyce | H.Fogel | |
Stropieszyn | synowie Z. Cegielskiego | |
Szczytniki | W. Bogdański | |
Garbarnie
Miejsce | Przedsiębiorca | Uwagi |
Kalisz | A. Dentschman | skóry |
Kalisz | Wilhelm Fuld | pasy do maszyn, wyroby galanteryjne i rymarskie |
Kalisz | Juliusz Sowadowski i spółka | skóry, juchty, pasy, szory |
Fabryki haftów i koronek
Miejsce | Przedsiębiorcy | Uwagi |
Kalisz | J.Adler | haft i kornki |
Kalisz | F. Aronfeld | koronki |
Kalisz | I. Braun i Margules | koronki |
Kalisz | Jakub Brelnicki | koronki |
Kalisz | Aleksander Bryndza | koronki |
Kalisz | H.Comber | koronki |
Kalisz | A.Czosnowski | haft |
Kalisz | Bracia Dancygier | haft i koronki |
Kalisz | L.Działkowski | koronki |
Kalisz | I.H Flakowicz | haft |
Kalisz | Feliks Fraenkel | haft |
Kalisz | Sz.Gelb | haft,tiul,gipura |
Kalisz | Herman Górny | haft i koronki |
Kalisz | Dawid Gutmacher | koronki |
Kalisz | M.Hamburger | koronki |
Kalisz | I.Handtke i Haveman | haft i koronki |
Kalisz | Iz. Jarecki | rękawiczki niciane i haf |
Kalisz | Henryk Kac i spółka | koronki |
Kalisz | M.Kac i S.Kapel | haft |
Kalisz | I.Kapłan | koronki |
Kalisz | S.Kempner | koronki |
Kalisz | L.Kindler i spółka | koronki, wstawki, hafty, gipura |
Kalisz | Dawid Kohn | koronki |
Kalisz | E.Krasucki | koronki |
Kalisz | M.Krause i spółka | haft i koronki |
Kalisz | I.A Kunig i spółka | haft, koronki, tiule, gipura |
Kalisz | N. Laudsberg | koronki |
Kalisz | S. Litienkrat | koronki |
Kalisz | Szymon Lipszyc | koronki |
Kalisz | A. Maisner i Buki | koronki |
Kalisz | I.D Maisner | koronki bawełniane, haft biały i kolorowy |
Kalisz | G.G Makower | bluzki, suknie i chustki |
Kalisz | G. Margules | koronki |
Kalisz | Józef Mojsewicz | koronki |
Kalisz | bracia Nagórscy | koronki |
Kalisz | Edward Natansohn | haft |
Kalisz | Szmul Neugart | haft |
Kalisz | B.Perle i Brisze | koronki |
Kalisz | E. Polacz | koronki i hafty |
Kalisz | I. Reksza | koronki |
Kalisz | Abraham Rosenbaum | koronki |
Kalisz | H.D Schonfeld | koronki i hafty |
Kalisz | A.Segał i L.Lewin | koronki |
Kalsz | Szajnik i Bułka | koronki i hafty |
Kalisz | W. Tusk | hafty, ponczochy, koronki i gipury |
Kalisz | bracia Tyce | koronki |
Kalisz | Wartsk i Oszerowicz | koronki |
Kalisz | M. Weinberg | koronki |
Kalisz | B. Wenkret | kronki |
Kalisz | W.Wyner | haft |
Kalisz | Wołkowicz i Neugarten | haft i koronki |
Introligatornie
Miejscowość | Przedsiębiorca | Uwagi |
Kalisz | Lewandowicz | introligatornia i oprawa obrazów |
Kalisz | Fr. b. Dabrowski | introligatornia i ramy do passe-partout |
Instrumenty muzyczne
Miejscowość | Przedsiębiorca | Uwagi |
Kalisz | T.Betting | fortepiany |
Kalisz | Konrad Elbel | klawisze fortepianowe |
Kalisz | K.A Fibiger | fortepiany |
Kalisz | Arnold Fibigier | fortepiany |
Lalki i zabawki
Miejscowość | Przedsiębiorca | Uwagi |
Opatówek | A.Pinczewski | lalki i zabwaki |
Kalisz | Adam Schreier | fabryka lalek |
Kalisz | Tadeusz Zieleniewski | lalki ruchome |
Młyny parowe motorowe i wodne
Miejscowości | Przedsiębiorcy | Uwagi |
Kalisz | Firma Kleczewski | parowy |
Kalisz | Hamburger | parowy |
Kalisz | Amelija Deutschman | parowy |
Kalisz | Bogdanowicz | motorowy |
Kalisz | Juliusz Kunig | motorowy |
Kalisz | A. Czarnożył (dzierżawi) | motorowy |
Kalisz | Izrael Rosen | motorowy |
Kalisz | Reich i C-o | motorowy |
Kalisz | Paweł Dembowy | motorowy |
Kalisz | Lejb Engel i M. Taube | motorowy |
Kalisz | firma M. bogdanowicz | parowy |
Nędzerzew | Martuzalski | |
Żydów | K. Neuman | |
Aparaty miedziane i wyroby brązowe
Miejscowość | Przedsiębiorca | Uwagi |
Kalisz | Leon Kruszyński | aparaty gorzelniane, cukrownicze, browarowe idtp |
Kalisz | M. holger | lichtarze do machin i szlifiernia metali |
Kalisz | R. Fibiger | odlewania metali |
Kalisz | Fulde | odlewnia metali |
Fabryki włókiennicze
Miejscowość | Przedsiębiorca | Uwagi |
Opatówek | Paweł Nitzche | sukna czarne, granatowe i zielone |
Kalisz | M.I Fride | farbiarnia i ykończenia |
Kalisz | W. Tusk i M. Czarny | fabryka ponczoch |
Kalisz | Markus Holz i spółka | fabryka pończoch |
Kalisz | I. Król i Ponczewski | fabryka traykotażowa |
Kalisz | Mamolok Dancygier i Rawicki | fabryka ponczoch |
Kalisz | A. Pinczewski | fabryka trykotażowa |
Kalisz | Samuel Rawicki | fabryka ponczoch |
Kalisz | Skoworn i Grunfeld | wyroby dziane damskie i męskie |
Kalisz | bracia Mullr | welwet, serwety, dywany i podszewki |
Kalisz | Ejser (dawniej Rephan) | fabryka sukna |
Kalisz | Juliusz Szner | taśmy i sznurki |
Kalisz | Z. Sachs i społka | fabryka rękawiczek tryotowych |
Fabryka krochmalu
Miejscowość | Przedsiębiorca | Uwagi |
Łaszków | Maurycy Nolken | |
Wyroby metalowe
Miejscowość | Przedsiębiorca | Uwagi |
Kalisz | Robert Joerchel | narzędzia rolnicze, balustrady |
Kalisz | Kaliska odlewnia żelaza | odlewy żelaza, kotły i maszyny rolnicze |
Kalisz | Gustaw Michael | sikawki, pompy, narzędzia rolnicze |
Kalisz | Teofil Bińkowski | bramy, ogrodzenia, okucia |
Kalisz | T. Falkowski | trumny metalowe |
Kalisz | J. Kardolinski | tkaniny metalowe, ogrodzenia |
Stawiszyn | Karol Dams | kieraty, młociarnie, pompy |
Wyroby babusowe oraz z drzewa
Miejscowość | Przedsiębiorca | Uwagi |
Kalisz | Buki i spółka | meble babusowe |
Kalisz | M. Geber i syn | meble babusowe |
Kalisz | K. Markowski | meble stylowe |
Retryfikacje
Miejscowość | Przedsiębiorca | Uwagi |
Kalisz | F. Frenkel | |
Przedsiębiorstwa techniczne
Miejscowość | Przedsiębiorca | Uwagi |
Kalisz | Z. Chrzanowski i spólka | biuro architektoniczne |
Kalisz | Brokman i spółka | ogrzewanie centralne, wodociągi |
Kalisz | Henryk Erdberg | telefony, dzwonki elektryczne |
Kalisz | J. Krassowski | biuro budowy telefonów |
Kalisz | Prądzyński i Michalski | ogrzewanie, oczyszczanie wody |
Tartaki
Miejscowość | Przedsiębiorca | Uwagi |
Kalisz | Majer i Boruch Klotz | |
Brzeziny | Ernest Schlosser | |
Koźlątków | Salomon Kohn | |
Lubanów | Zygmunt Grabowski | |
Olesiec | Aron Bachrach i synowie, Zygmunt Endelman | |
Szczytniki | Ewald Berger | |
Graniczniki | S. Joel, M. Klotz | |
Petryki | Swieżawski, Węgliński, Broniewski i inni | |
Wydawnictwa periodyczne
Miejscowość | Nazwa | Przedsiębiorca | Uwagi |
Kalisz | “Gazeta Kaliska” | Józef Radwan | codzienne |
Kalisz | “Kurier Kaliski” | W. Szadkowski | codzienne |
Kalisz | “Kaliskie Wiadomości Gubernialne” | | wydawane periodyczne w języku rosyjskim |
Kalisz | “Pamiatnaja Kniżka” | | raz w roku |
Źródło:
Przewodnik Po Guberni Kaliskiej L.V Jacques, Stanisław Graeve