Paszport krajowy był dowodem tożsamości osoby zarazem pozwoleniem na wyjazd z miejsca stałego pobytu. Miejscem stałego pobytu było miejsce w którym zapisano do ksiąg ludności stałej. Większość osób wpisanych do ksiąg ludności stałej miało prawo otrzymywać bezterminowe książeczki paszportowe. Książeczki paszportowe wydawali: wójci gmin, burmistrzowie, prezydenci. Osoby stanu szlacheckiego (zatwierdzeni przez Heroldyą) mogli otrzymywać stosowne do życzenia : od rządu gubernialnego lub od wyższych urzędów.
Osoba mogła poruszać się po granicach powiatu oraz najdalej 50 wiorst od powiatu i miejsca stałego zamieszkania jeżeli wyjazd trwał nie dłużej niż 6 miesięcy. do paszportu mogła być wpisana żona, synowie, krewni, wychowawcy płci męskiej do 18 roku życia, płci żeńskiej do 21 roku.
Osoby płci męskiej od lat 17 i żeńskiej od lat 21 mgły otrzymywać oddzielne paszporty za prośbą rodziców lub opiekunów, a zamężne kobiety za zgoda mężów. Żony osób pozbawionych praw mogły otrzymywać paszport bez zezwolenia męża.
Osoby pozostając pod dozorem policji mogli otrzymywać paszport za zezwoleniem policji. Paszporty zniszczone mogły być na żądanie wymienione. W razie zgubienia należało zgłosić to na policję.
Za brak paszportu groziła kara 15 kopiejek za każdy dzień, kara jednak nie mogła przekroczyć 10 rubli.
Osoby pozostające w służbie cywilnej otrzymywały paszport od zwierzchników, duchowieństwo rzymsko-katolickie od władzy diecezjalnej.
Kupcy prócz niektórych wyjątków do musieli do 15 lutego przedstawiać policji świadectwo przynależności do stanu kupieckiego.
Robotnic pracujący w fabrykach zobowiązani byli posiadać książeczkę paszportową, z wyjątkiem małoletnich.
Książeczki paszportowe nie wydawane były
- Osobom pozbawionym wszelkich praw i przywilejów
- Kalekom nie mającym środków do życia
- Cyganom bez stałego miejsca zamieszkani
Źródło:
Przewodnik Po Guberni Kaliskiej L.V Jacques, Stanisław Graeve
