— W marcu r. b. nastąpiło Najwyższe Jego Cesarskiej Mości zezwolenie na powszechne w granicach Cesarstwa Ruskiego zbieranie dobrowolnych ofiar na budowę soboru prawosławnego w Warszawie. Wówczas też J. E. Główny Naczelnik kraju zaprosił znanych naszych architektów:
L. N. Benua, G. I. Kotowa, M. P. Preobrażeńskiego, A. W. Pomerancewa, A. T. Prachowa i B. M. Czagina do sporządzenia projektów rzeczonego soboru. Według warunków konkursu, projekty te miały być złożone na dzień 1-szy października 1893 roku, przy czem autor szkicu, który okaże się godnym przyjęcia, zobowiązany był do sporządzenia w ciągu trzech miesięcy od daty zatwierdzenia szczegółowych planów i obliczeń technicznych;
postanowiono także, że autor przyjętego projektu otrzyma premjum pięć tysięcy rubli, pozostali zaś uczestnicy konkursu, których projekty okażą się pod względem technicznym dobremi, po tysiąc rubli wynagrodzenia. Na oznaczony termin wszystkie wymienione osoby, z wyjątkiem A. T. Prachowa, przedstawiły swoje projekty, które też przed dniem 1-ym stycznia 1894-go roku zostały szczegółowo ocenione ze strony technicznej przez inżenierów wojennych okręgu warszawskiego. Uznając, że ostateczne, decydujące wskazania, co do wyboru tak ważnej budowy
mogą być dane wyłącznie tylko przez Jego Cesarską Mość Najjaśniejszego Pana, J.E. Jenerał-adjutantGurko miał zamiar osobiście przedstawić pod Najwyższe uznanie sporządzone projekty. Urzeczywistnieniu tego zamiaru
stanęła na przeszkodzie choroba, która dotknęła JE. Głównego Naczelnika kraju, z powodu której Jenerał-Gubernator polecił swojemu pomocnikowi, senatorowi jenerał-lejtnantowi Medemowi, przedstawić projekty Jego Cesarskiej Wysokości Wielkiemu Księciu Włodzimierzowi Aleksandrowiczowi, Prezydentowi ,Akademji Sztuk, i zarazem przedłożyć pod miłościwe uznanie najdostojniejszego Opiekuna twórczości ruskiej najpokorniejszą prośbę Jenerał-adjutanta Gurko, wyrażoną także w liście do Jego Cesarskiej Wysokości, o przyjęcie sprawy budowy soboru pod Swoją wysoką opiekę. Wielki Książę raczył miłościwie przyjąć tę prośbę i przez reskrypt z dnia 18-go stycznia zawiadomił Jenerał-adjutanta Gurko, że Jego Cesarska Mość Najjaśniejszy Pan raczył miłościwie w dniu 13-ym stycznia
obejrzeć szkice i raczył wybrać szkic profesora architektury, Benua, który też zaszczycony został Najwyższem zatwierdzeniem. Najwyżej zatwierdzony szkic przedstawia wspaniałą budowę w stylu bizantyjskim, przypominającym najpiękniejsze ruskie świątynie z XII wieku, na których podobieństwo ma oddzielną od budowli cerkiewnej monumentalną
dzwonnicę. Według przybliżonego kosztorysu, wydatki na wykonanie tego projektu obliczono na sumę około 1,400,000 rs., nie licząc ani malatury wewnętrznej, ani przyborów i szat cerkiewnych, które odpowiednio do wspaniałości projektowanej świątyni będą wymagały bardzo znacznych dodatkowych wydatków, tak, że koszty całkowitego sporządzenia budowy trzeba liczyć nie mniej jak na dwa miljony rubli. Lubo w obecnej chwili Najwyżej zatwierdzony komitet budowy soboru ma do dyspozycji wszystkiego tylko do 250,000 rs., lecz do rozpoczęcia robót na obranem miejscu na Saskim placu postanowiono przystąpić zaraz z nadejściem wiosny. Postanowienie takie opiera się na silnem przekonaniu, że szczodre ofiary dobrowolne ze wszystkich krańców ziemi ruskiej, ze wszystkich warstw ludu ruskiego nie przestaną dopływać obfitym strumieniem i dadzą środki i możność prowadzenia budowy nieprzerwanie i ukończenia w najbliższej przyszłości tej wielkiej wszechruskiej sprawy.
(„Warsz. Dniewn.”).
Artykuł zamieszczony w Gazecie Kaliskiej nr 12 Rok II
Katedra prawosławna w Warszawie. „Now. Wrem.” donosi, że z kilku projektów, przedstawionych przez: profesora architektury p. Benoit, oraz p. Pomeranowa, akademików architektury pp. Kotowa i Preobrażeńskiego, budowniczego władz duchownych Czagina i t. d., pozyskał sankcję projekt
p. Benoit. Projekt ten, przywieziony do Petersburga przez generał-lejtenanta senatora Medema, w zastępstwie Głównego Naczelnika kraju, przedstaw,ia świątynię wspaniałą o ściśle rusko-bizantyjskim stylu
XII wieku. Cerkiew będzie kwadratowa z czterema’ ogromnemi pilonami; na których oparte będą kopuły w liczbie pięciu i przepuszczające światło wewnątrz .świątyni. Wysoki ikonostas złocony, na jednej linji z bocznemi ołtarzami, narysowany jest podług staro-ruskich wzorów, nastraja odrazu
pobożnie każdego przychodnia. Dzwonnica będzie wzniesioną oddzielnie. Zgodnie z warunkami konkursu, pan. Benoit musi w ciągu trzech miesięcy opracować szczegółowy
Artykuł zamieszczony w Gazecie Kaliskiej nr 10 Rok II
